Kuchnia wigilijna od morza aż do Tatr
News
Tradycyjne wigilijne menu przygotowuje się z płodów rolnych i leśnych, a więc ze zboża, kaszy, jarzyn oraz grzybów, orzechów, miodu, a także z ryb. Mimo to, w różnych regionach Polski Wigilia smakuje inaczej.
Barszcz czerwony z uszkami i zupa grzybowa popularne są w całej Polsce. Mieszkańcy Śląska mają swoją kapuśnicę grzybową oraz zupę migdałową gotowaną z ryżem i rodzynkami, przyrządzaną także w Wielkopolsce. Na bogatym w ryby Pomorzu w niektórych domach spotyka się zupę rybną oraz postny żurek na zakwasie. Z kolei w centralnej Polsce do dziś na Wigilię podaje się mazowiecką zupę grzybową, czyli barszcz biały na zakwasie z kapusty z grzybami. Najbardziej oryginalne pod tym względem jest Podhale, gdzie przyrządza się postną kwaśnicę albo barszcz z kwaszonych buraków z fasolą.
Obowiązkową pozycją wigilijnego menu są ryby. O ile smażony karp występuje w każdym regionie, to na Podhalu górale smażą pstrąga. Na Pomorzu podają także węgorza, flądrę w galarecie i pstrąga w migdałach. Tam też znajdziecie największe bogactwo śledzi np. marynowane, w śmietanie, duszone z jabłkami, śledzie po kaszubsku. W tym obfitującym w ryby regionie popularnością cieszą się również pierogi z rybnym farszem. Nie sposób nie wspomnieć o śląskim przysmaku regionalnym, karpiu duszonym w piwie. Ciekawostka z Wielkopolski to karp podawany w sosie... piernikowym.
Nieodłączną pozycją na Wigilii od Pomorza po Podhale są pierogi z kapustą i grzybami, które na Podlasiu obsmażane na rumiano znane są jako wareniki.
Kolejną tradycyjną potrawą, której wiele odmian pojawia się w różnych regionach są kluski z makiem. Na Podlasiu, gdzie podaje się je do dziś, przyrządzano je z olejem lnianym, zaś na Podhalu dodawano do tego miód. Potrawa pod nazwą kłosy była główną potrawą wigilijną na Mazowszu. Im kluski grubsze i dłuższe, tym lepiej - symbolizuje to świetny plon pszenicy w następnym roku. Kluski z makiem, czyli makiełki nadal królują w Wielkopolsce. Tu przygotowuje się je z maku, bakalii i lekkiego pieczywa lub klusek, niekiedy z makaronu. Makiełki znane są również na Śląsku pod nazwą makówki. Tam są to kawałki bułki drożdżowej przełożone słodkim makiem i zalane mlekiem.
Pisząc o różnicach w wigilijnym menu nie sposób nie wspomnieć o kutii. To potrawa charakterystyczna dla dawnej kuchni kresowej. Nadal serwuje się ją na stołach wigilijnych na Podlasiu. Przyrządza się ją z pszenicy, miodu, maku i bakalii. Potrawa przywędrowała z Litwy, gdzie dawniej podawana była na stypach.
Na tradycyjnym wigilijnym śląskim stole znajdziecie niespotykaną nigdzie moczkę, czyli zupę piernikową z bakaliami. Przygotowywana jest z piernika, migdałów, rodzynek, suszonych śliwek, suszonych moreli, gruszek, suszonych fig, orzechów laskowych. Przy czym w każdej części Śląska przepis na moczkę jest inny, głównie różni się on dodatkami ale podstawą moczki pozostaje piernik.
Do najpopularniejszych deserów wigilijnych w Polsce zalicza się makowce i pierniki. Na Podlasiu pod koniec Wigilii podaje się drożdżowe racuchy, które przyjęły się także w niektórych domach na Mazowszu. Na wielkopolskiej wieczerzy nie może zabraknąć drożdżowej strucli, a na Pomorzu drożdżówek kaszubskich oraz sękacza zwanego baumkuchem. Na Śląsku podaje się śląskie pierniki i bytomskie kamyki.
Z Mazowsza wywodzi się tradycja picia kompotu z suszu. Kompot z suszonych gruszek, śliwek i jabłek pija się także na Podlasiu.
Ze wszystkich regionów najbardziej oryginalną jest wigilia podhalańska. Górale najbardziej dbają o swoje tradycje. Najpopularniejsze potrawy wigilijne przyrządza się z ziemniaków i podhalańskich serów, np. bukty (czyli kopytka), moskole (inaczej podpłomyki z gotowanych ziemniaków, czyli placki pieczone na blasze) oraz kłóta (czyli kapusta z ziemniakami). W Wigilię gaździny wypiekają także kołoce z serem i chleb razowy.